تصفیه خانه استخر

ساخت استخر امروزه صرفا جنبه ‌ی تفریحی نداشته و مختص به هتل ها و مراکز تفریحی نیست؛ بلکه به منظور خدمات دیگری چون: آب درمانی و در منازل یا ویلاهای شخصی نیز ساخته می‌شود. یکی از مباحثی که لازم است پیش از اقدام به ساخت استخر به آن توجه نمایید؛ ساخت تصفیه خانه استخر یا به اصطلاح عامیانه تر موتورخانه است. چراکه یک استخر بدون سیستم تصفیه و گندزدایی تنها به یک حوضچه آب بدل خواهد شد.

تصفیه خانه استخر شامل سیستم تصفیه استخر و سیستم گندزدایی استخر در واقع مجموعه تجهیزاتی را می‌گویند که فرایند تصفیه و پاکسازی آب استخر را انجام می‌دهند. تصفیه خانه استخر شامل تاسیسات و سیستم هایی برای حفظ و بهبود کیفیت آب استخر با هدف حفظ سلامت شناگران با ایجاد محیطی عاری از هرگونه پسماند، زباله، باکتری و … است. از آنجایی که به اشتباه در تصفیه خانه استخر سیستم تصفیه آب را با سیستم گندزدایی استخر یکی می دانند؛ در این مقاله به تشریح و توضیح این دو سیستم در  تصفیه خانه استخر میپردازیم.

تصفیه خانه استخر

درست است که احتمال آلودگی (مثل: ریختن برگ در آب استخر یا وجود میکروارگانیسم‌ها)، در استخرهای روباز بدون روکش استخری بسیار بیشتر از استخرهای سرپوشیده است؛ با این وجود استخرهای سرپوشیده نیز در معرض الودگی و یا ریخته شدن زباله در آب حین ورود و خروج شناگران هستند. از همین رو داشتن تصفیه خانه استخر از اهمیت بالایی برای تصفیه آب استخر و گندزدایی آن برخوردار است. هر تصفیه خانه استخر معمولا شامل سه دسته تجهیزات: سیستم تصفیه ، سیستم گندزدایی و سیستم گرمایشی آب استخر است؛ که در ادامه تجهیزات هر دسته به صورت مجزا بررسی خواهد شد.

سیستم تصفیه آب در تصفیه خانه استخر

سیستم تصفیه در هر استخری شامل پمپ و فیلتر است. پمپ های استخر وظیفه گردش آب و انتقال آن به سیستم فیلتراسیون استخر دارد. ایجاد گردش در آب استخر باعث می‌شود آب راکد نمانده و در صورت اضافه کردن مواد شیمیایی چون: قرص کلر، شفاف کننده، ضد جلبک و… این مواد در اثر گردش آب به صورت یکدست در آب استخر حل شوند. مشخصات فنی هر پمپ بسته به مدل و برند تولید کننده ممکن است متفاوت باشد؛ با این محال موارد زیر به طور کلی مشخصاتی است که باید در هنگام خرید پمپ برای تصفیه خانه استخر، بسته به ابعاد آن، در نظر بگیرید:

• میزان HP (اسب بخار) پمپ:

اسب بخار که به اختصار بر روی پمپ HP درج می‌شود در واقع قدرت موتور پمپ شما را نشان می‌دهد. هر چه میزان HP بالاتر باشد قدرت موتور شما بیشتر است اما مقدار HP مناسب استخر شما به عواملی چون: اندازه استخر، روباز و سرپوشیده بودن و منطقه‌ای که استخر شما آنجاست، بستگی دارد.

• میزان هد (h) و دبی (d) پمپ:

دبی(d) در واقع مقدار آبی است که یک پمپ در یک زمان خاص می‌تواند حرکت دهد و هد (h)  فشار آبی که پمپ می‌تواند تحمل کند. میزان این دو پارامتر عکس هم هستند یعنی هر چه میزان هد بالاتر باشد، میزان دبی کمتر خواهد بود.

برای انتخاب پمپ با هد و دبی مناسب با استخر شما لازم است عواملی چون: فاصله تصفیه خانه استخر تا کاسه آن، ابعاد استخر، روباز یا سرپوشیده و بودن و … را بررسی نمایید.

• ولتاژ پمپ:

معمولا ولتاژهای رایج 115 ولت و 230 ولت هستند، اما دانستن میزان ولتاژ پمپ ازین جهت مهم است که از سازگاری آن با منبع برق خود اطمینان حاص کنید.

• نوع پمپ:

پمپ‌ها را می توان به 3 دسته: تک سرعته، دو سرعته یا سرعت متغیر طبقه بندی کرد. تفاوت این مدل ها در این است که: پمپ‌های تک سرعته با سرعت ثابتی کار می‌کنند اما پمپ‌های سرعت متغیر امکان تنظیم سرعت را دارند و باعث صرفه جویی در مصرف برف و انرژی می‌شوند. پمپ های دو سرعته نیز دارای دو گزینه تنطیم سرعت کمک و زیاد هستند.

• اندازه پورت پمپ:

اندازه پورت اشاره به قطر دهانه ورودی و خروجی پمپ دارد و دانستن اطلاعات در این مورد به جهت انتخاب سایز لوله مطابق با آن اهمیت دارد.

• جنس پمپ:

مواد به کار رفته در ساخت پمپ مانند محفظه پمپ و پروانه آن می توانند بر دوام و مقاومت در برابر خوردگی تأثیر بگذارند.

• گارانتی پمپ:

مهم است پمپ را از شرکت‌های معتبر و همراه با گارانتی خریداری نمایید.

فیلتر یکی از دیگر تجهیزات لازم در تصفیه خانه استخر است. فیلترها به طور کلی در 3 مدل: فیلتر‌شنی، فیلتر کارتریجی و دیاتومه تولید و عرضه می‌شوند.

فیلترهای شنی:

فیلترهای شنی به وسیله سیلیس ‌شیشه‌ای که درون آن قرار می‌گیرد و در 2 نوع ریز و درشت تولید می‌شوند؛ ذرات و زباله‌های موجود در آب استخر را جذب می‌کند. فیلترهای شنی متناسب با حجم آب استخر در ابعاد مختلفی تولید می‌شود و قادر به تحمل فشار 2.5 تا 3 بار هستند. یکی از بهترین متریال برای جنس بدنه فیلترشنی، فایبرگلاس تقویت شده با پلی استررزین دولایه به همراه ژل کوت داخلی است.

علاوه بر این فیلترهای شنی در دو مدل شیر از بالا و شیر از بغل نیز تولید می‌شوند که شما براساس مدل تصفیه خانه استخر خود می‌توانید اقدام به خرید نمایید. نکته مهم در خصوص نگهداری از فیلترهای شنی انجام عملیات به موقع بکواش (شست و شوی معکوس فیلتر) است. علاوه بر این سیلیس درون فیلتر نیز باید بسته به میزان استفاده از استخر و آلودگی آن به طور منظم تعویض شود. مهم است در هنگام خرید فیلترشنی، سایز اتصالات ورودی و خروجی، ابعاد و مقدار سیلیس مورد نیاز را از کارشناسان مربوطه بپرسید.

فیلترهای کارتریجی:

فیلترهای کارتریجی دارای صفحه‌ای چین‌دار، پلیسه‌ای شکل است که اطراف یک استوانه به هم متصل شده‌اند؛ که این چین‌ها، زباله‌های موجود در آب را در خود نگه می‌دارند. فیلترهای کارتریجی دیگر نیاز به شست و شوی معکوس ندارند اما لازم است مرتبا باز و تمیز شوند.

فیلترهای دیاتومه DE:

این نوع فیلترها از نوعی فسیل به نام دیاتومه برای فیلتراسیون آب استخر استفاده می‌کند. این فیلترها نیز در ابعاد مختلف متناسب با ابعاد استخر تولید می‌شود. این نوع فیلترها چون به مراقبت و نگهداری ویژه‌ای نیاز دارند معمولا کمتر در سیستم تصفیه استخر استفاده می‌شوند.

تا به اینجا شما با دو جزء مهم سیستم تصفیه استخر آشنا شدید. تجهیزات بعدی در تصفیه خانه استخر، سیستم گندزدایی هستند.

 سیستم گندزدایی در تصفیه خانه استخر

با وجود سیستم تصفیه، هر استخری به سیستم گندزدایی نیز برای از بین بردن باکتری‌ها و میکروارگانیسم های موجود در آب استخر و تنظیم پارامترهای شیمیایی چون ph، کلر و … نیاز دارد. معمولا از روش‌های زیر برای گندزدایی آب استخر استفاده می‌شود، که به تفکیک توضیح خواهیم داد.

روش اول: کلرزن خطی

استفاده از قرص کلر یکی از روش‌های معمول برای گندزدایی آب استخر است. از آنجایی که نمی‌توان قرص کلر را مستقیم به آب استخر اضافه کرد، لازم است تا از کلرزن خطی در تصفیه خانه استخر استفاده کرد. از آنجایی که کلر می‌تواند به سیلیس درون فیلتر آسیب برساند توصیه می‌شود کلرزن خطی بعد از سیستم تصفیه نصب شود؛ تا ابتدا زباله ‌های آب توسط فیلتر گرفته شده و پس از عبور از فیلتر کلر به آن اضافه شود و وارد آب استخر شود.

شما می‌توانید از کلرزن شناور هم برای گندزدایی آب استخر به وسیله قرص کلر استفاده کنید اما کلرزن خطی باعث می‌شود کلر یکدست تر در استخر پخش شود. کلرزن‌های خطی در اندازه‌های متنوع متناسب با ابعاد استخر تولید می‌شوند.

روش دوم: کلرزن نمکی:

ایجاد مشکلاتی چون: بروز حساسیت‌های پوستی، سوزش چشم و … در اثر استفاده از کلر متخصصین جهانی را برآن داشت تا با بهره گیری از تکنولوژی نوین اقدام به تولید دستگاهی نمایند که دیگر عوارض و مشکلات کلر را نداشته و تاثیر بیشتر در گندزدایی آب استخر داشته باشد.

دستگاه کلرزن نمکی یکی از جدیدترین روش‌ها و تجهیزات گندزدایی آب استخر است، که نمک موجود در آب را به کلر تبدیل می‌کند. در فرایند تبدیل نمک به کلر که در واقع جداسازی عنصر nacl است cl یا همان کلر وارد آب استخر شده و na  نمک درون دستگاه سل (دستگاهی که فرایند الکترولیز یا همان جداسازی را انجام می‌دهد.) باقی می‌ماند.

در کنار دستگاه کلرزن نمکی، به دو سنسور ph و orp و یک دوزینگ پمپ نیاز است. سنسورها دو پارامتر مهم Ph و orp را سنجیده و در صورت کمبود کلر از طریق دوزینگ پمپ به درون استخر تزریق می‌شود. استفاده از کلرزن نمکی علاوه بر آنکه عوارض جانبی کلر را به همراه ندارد منجر به کاهش زمان و هزینه نگهداری از استخر می‌شود.

علاوه بر این استفاده از کلرزن نمکی باعث کاهش استفاده از مواد شیمیایی و حفظ سلامت شناگران و حفظ محیط زیست نیز می‌شود. ابعاد استخر، روباز یا سرپوشیده بودن، منطقه ای که استخر شما آنجا قرار دارد و میزان استفاده شما از استخر عواملی هستند که در انتخاب مدل کلرزن نمکی موثر می‌باشند، که لازم است این موارد را به کارشناس مربوطه اطلاع دهید.

همچنین نحوه‌ی نصب کلرزن نمکی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است و بهتر است اینکار توسط متخصص مجرب انجام شود.

UV و UV اُزن:

UV و UV اُزن دو مدل از تجهیزات دیگری هستند که برای سیستم گندزدایی آب مورد استفاده قرار می‌گیرند. دستگاه UV با تولید اشعه‌ای موجب از بین رفتن باکتری‎ها و ویروس‌های موجود در آب استخر می‌شود. این دستگاه علاوه بر استخرهای شنا برای استفاده در سیستم گندزدایی استخرهای پرورش ماهی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

دستگاه UV معمولا شامل اجزای زیر است:

لامپ UV : که با تابش اشعه موجب از بین رفتن میکروارگانیسم‌ها می‌شود.

محفظه استنلس استیل: که لامپ UV و کوارتز را درون خود جای می‌دهد و در برابر مواد شیمیایی موجود در مقاوم است. علاوه بر این خاصیت ضد زنگ و ضد خوردگی را نیز دارد.

کوارتز: یک محفظه‌ی شیشه ای است که مانع از رسیدن آب به لامپ UV می‌شود. در صورت کثیف شدن این محفظه ‌ی شیشه ای در اثر رسوبات آب لازم است لامپ تعویض و محفظه تمیز شود.

آداپتور: یا همان مبدل برق است که وظیفه کنترل خروجی الکتریکی لامپ را بر عهده دارد.

دستگاه UV اُزن علاوه بر بهره گیری از اشعه UV با تزریق گاز ازن به آب استخر اقدام به گندزدایی آب استخر می‌نماید. از UV اُزن علاوه بر استفاده در تصفیه خانه استخر، در فرایند ضدعفونی آب آشامیدنی، تصفیه هوا و صنایع غذایی نیز استفاده می‌شود. دستگاه‌های UV و UV اُزن بر اساس مصرف برقشان در مدل‌های مختلفی تولید می‌شوند.

انتخاب از بین کلرزن خطی، کلرزن نمکی، UV و UV اُزن به عوامل مختلف و در نهایت تصمیم شما بستگی دارد. لازم به ذکر است که دستگاه‌های UV و UV اُزن را می‌توان پیش از سیستم گرمایشی استخر نصب کرد، در حالی که دستگاه کلرزن نمکی باید بعد از سیستم گرمایشی آب استخر نصب شود. مورد آخر در سیستم تصفیه خانه استخر یا همان موتور خانه بحث گرمایش آب استخر شماست.

سیستم گرمایشی در تصفیه خانه استخر(موتورخانه)

برای سیستم گرمایشی نیز از تجهیزات مختلفی چون دیگ و مشعل و پکیج در صورت دسترسی به گاز یا هیتر گرمایشی در صورت نبود گاز استفاده می‌شود. دیگ‌ها معمولا در دو نوع چگالشی و چدنی تولید می‌شوند. برای انتخاب دیگ عواملی چون: ابعاد استخر، میزان ظرفیت (کیلوکالری) دیگ را باید بررسی نمود. نصب مشعل در کنار دیگ برای سیستم گرمایشی ضروری است. درصورتی که برای گرمایش استخر از پکیج استفاده کنید دیگر نیازی به مشعل در تصفیه خانه استخر نیست.

در کنار دیگ و مشعل یا پکیج نصب مبدل‌ها برای به تعادل رساندن دمای آب استخر نیز ضروری است. مبدل‌ها در دو نوع حرارتی و برقی تولید می‌شود. آب داغ شده به وسیله دیگ یا پکیج از یک سمت و آب سرد استخر از سمت دیگر وارد مبدل شده، به تعادل رسیده و وارد آب استخر می‌شود. در صورتی که برای سیستم گرمایشی به گاز دسترسی ندارید می‌توانید از هیترهای برقی استفاده کنید. با نصب هیترهای برقی دیگر نیازی به نصب مبدل نیست.

مهمترین نکته ای که باید درخصوص انتخاب هیترهای گرمایشی رعایت نمایید اطمینان از تجهیز آنها به تکنولوژی فلوسوییچ است. داشتن این ویژگی در هیترهای گرمایشی از این جهت مهم است که در صورت قطع جریان آب دستگاه خاموش شده و آتش نگیرد. نکته دیگر در خصوص سیستم گرمایشی نصب یک پمپ جدا برای این سیستم است. هرچند پمپ نصب شده در سیستم تصفیه نیز می‌تواند کافی باشد اما وجود یک پمپ بازدهی و کارایی تصفیه خانه استخر را کاهش می‌دهد.

نکاتی در خصوص ساخت تصفیه خانه استخر

به طور کلی نمی‌توان ابعاد ثابت و مشخصی برای ساخت تصفیه خانه استخر مشخص کرد چراکه ابعاد آن وابسته به عواملی چون: ابعاد استخر، ابعاد تجهیزات انتخابی شما و … دارد؛ اما لازم است نکات زیر را در هنگام ساخت تصفیه خانه استخر در نظر بگیرید:

• ابعاد تصفیه خانه برای ورود و خروج متخصصین به جهت نصب، بازدید یا تعمیر تجهیزات مناسب باشد.
• فضای کافی برای نصب تجهیزات در نظرگرفته شود.
• پیشنهاد می‌شود تصفیه خانه استخر حداقل نیم متر پایین تر از سطح استخر ساخته شود. (به اصطلاح آب استخر بر تصفیه خانه سوار باشد.)
• حتما دارای کفشور باشد. سیستم فاظلاب و چاه دارای ابعاد مناسبی برای خروج آب باشد.
• مهم است تصفیه خانه استخر مجهز به سیستم تهویه مناسب باشد.
• کف تصفیه خانه باید دارای شیب بندی مناسب باشد.
• دیوارها از اسطحکام کافی برای نصب بست‌ها برخوردار باشد.
• در صورت استفاده از دیگ و مشعل باید مسیر ورودی هوا، دودکش دیگ و تهویه هوای تصفیه خانه برای رسیدن اکسیژن کافی به مشعل برخوردار باشد.
• تا جای ممکن تصفیه خانه استخر به کاسه استخر نزدیک باشد.

 

شما برای داشتن استخر نیاز به یک تصفیه خانه اصولی دارید چراکه بدون تصفیه خانه، استخر شما با یک حوض فرقی نخواهد داشت. همانطور که توضیح داده شد یک تصفیه خانه استخر دارای 3 بخش: تجهیزات سیستم تصفیه، تجهیزات سیستم گندزدایی و تجهیزات سیستم گرمایشی است. بسیار مهم است که هنگام تهیه تجهیزات تصفیه خانه استخر در خصوص عملکرد و گارانتی این تجهیزات اطمینان حاصل کنید و از برندهای معتبر خرید نمایید.

بالطبع تهیه تک به تک این تجهیزات می‌تواند تا حدودی زمان‌بر و پرهزینه باشد؛ لذا شما می‌توانید اقدام به تهیه پکیج‌های تصفیه نمایید؛ که هم به شکل روکار و هم توکار قابل نصب هستند. پکیج‌های تصفیه معمولا شامل: یک پمپ، یک فیلتر، کلرزن و … است که متناسب با سایز استخر شما در نظر گرفته می‌شود. نکته مهم در خصوص انتخاب مناسبترین تجهیزات پکیج با استخرشما مشورت با کارشناسان متخصص است؛ تا شما را در این خصوص راهنمایی نمایند. در نهایت مهم است که ساخت تصفیه خانه شما توسط افراد متخصص انجام شده و تجهیزات آن از تولیدکنندگان و واردکنندگان معتبر خریداری شود.