عمق استاندارد برای استخر خانگی

یکی از اتفاقات مهم در صنعت ساخت استخر، به خصوص با انتشار ویروس کرونا در سراسر جهان و ادغام محیط کار و زندگی افراد، افزایش متقاضیان ساخت استخرهای خانگی به دلیل ایمنی بالا و نظارت دقیق بر حفظ کیفیت آب آن بود؛ تا جایی که امروزه داشتن استخرهای خانگی به عنوان یکی از امکانات خانه‌های مدرن، نقش مهمی را در ایجاد فضایی ایمن برای تفریح و ورزش در کنار خانواده و دوستان فراهم می‌کند.

با وجود گسترش تکنولوژی در صنعت استخر و ساخت تجهیزات پیشرفته اما ساخت استخر خانگی نیازمند توجه به جزییات فنی و استاندارهای ایمنی به خصوصی است. یکی از موارد مهم در استاندارهای ساخت استخر توجه به عمق آن است؛ چرا که عمق استخر می‌تواند علاوه بر مباحث فنی، تاثیر به سزایی در میزان رضایت و ایمنی شناگران دارد. از آنجایی که عمق استخر باید به گونه‌ای باشد که هم برای کودکان و هم بزرگسالان ایمن و قابل استفاده باشد؛ در این محتوا قصد دارین به بررسی معیارها و اصول عمق استاندارد برای استخرهای خانگی و نکات مهم ساخت استخرخانگی بپردازیم.

عوامل موثر در انتخاب عمق استاندارد برای استخرهای خانگی

به طور کلی می‌توان گفت عوامل گوناگونی مانند: کاربری استخر، سن شناگران و … می‌تواند بر تعیین میزان عمق استخر خانگی تاثیر داشته باشند.

• نوع کاربری: استخرهای خانگی ممکن است با اهداف مختلفی طراحی و ساخته شوند. مهم است در ابتدا مشخص شود که استخر صرفاً برای تفریح و صرف اوقات فراغت استفاده می‌شود و یا ورزش و آب درمانی و یا هر دو. به طور معمول عمق استخرهایی که برای ورزش ساخته می‌شود 1.2 تا 2 متر و عمق استخرهای خانگی تفریحی 1 تا 1.2 متر می‌باشد.
• تعیین سن شناگران: مشخص نمودن سن شناگران در تعیین عمق استخر خانگی می‌تواند موثر باشد. به عنوان مثال اگر بخواهید استخری برای کودکان بسازید لازم است عمق آن حدوداً بین 5 تا 0.9 متر است. در حالی که استخرهای بزرگسال عمق بیشتری دارند.
• ایمنی: یکی دیگر از اولویت‌های اصلی در تعیین عمق استخر بحث ایمنی آن است. خطراتی همچون احتمال افتادن ناگهانی و غرق شدگی کودکان، حیوانات و… سبب شده تا علاوه بر استفاده از پله‌ها و سطوح شیب‌دار برای ورود و خروج ایمن‌تر از استخر، توجه به عمق استخر خانگی نیز اهمیت بالایی داشته باشد.
• توجه به فضای موجود: ابعاد و فضای موجود برای ساخت استخر نیز در تعیین عمق تاثیرگذار است. در فضای کوچک و محدود، استخرهای کم عمق‌تر معمولاً پیشنهاد می‌شوند در حالی که در فضاهای بزرگتر می‌توان استخرهای عمیق‌تر و متنوع‌تری طراحی کرد.
• توجه به بودجه و هزینه‌های ساخت و نگهداری: به طور حتم هرچه استخر عمیق‌تر باشد نیاز به تجهیزات بیشتری برای ساخت است. علاوه بر این پس از ساخت استخر خانگی، نگهداری و تمیز کردن استخر عمیق پرهزینه‌تر از استخرهای کم عمق‌تر است.
• اهمیت طرح و زیبایی محیط: مهم است بدانید که عمق استخر باید با محیط و سایر عناصر طراحی خانه یا ویلای شما هماهنگ باشد. از همین رو می‌توان از مناطق کم‌عمق و عمیق در طراحی استفاده کرد تا جلوه‌ای زیباتر و متنوع‌تر ایجاد شود.

عمق استاندارد برای استخرهای خانگی

در نظر گرفتن تمامی عواملی که بیان شد، سبب می‌شود تا ما بتوانید عمق مناسبی را برای استخر خانگی خود تعیین کنید که هم ایمنی و راحتی کاربران فراهم شود و هم هزینه‌ها ساخت و نگهداری کاهش یابد. هرچند با وجود تمامی این عوامل و اهمیت در نظر گرفتن آنها اما به طور کلی استاندارهایی برای ابعاد و عمق استخر به طور کلی تعیین شده که در ادامه شرح خواهیم داد.

عمق مناسب استخر کودکان

عمق مناسب برای بازی و استفاده کودکان 0.5 تا 0.9 متر (1.5 تا 3 فوت) در نظر گرفته شده که معمولاً به صورت جداگانه طراحی می‌شوند تا ایمنی بیشتری برای کودکان فراهم کنند.

عمق مناسب برای شنا یا تفریح

عمق 1.2 تا 1.5 متر (4 تا 5 فوت)  که این عدد برای بخش‌هایی از استخر که برای شنا و تفریحات آبی عمومی طراحی شده‌اند، مناسب است. این عمق اجازه می‌دهد که بزرگسالان به راحتی شنا کنند و در عین حال ایمنی کافی نیز فراهم باشد.

عمق مناسب برای ورزش‌های آبی و غواصی

اگر استخر برای ورزش‌های آبی مانند واترپلو، غواصی سطحی، یا پرش‌های کوتاه استفاده می‌شود، عمق 1.8 تا 2.5 متر (6 تا 8 فوت) مناسب است. توجه به این نکته ضروری است که برای غواصی عمیق‌تر، استخرهای خاص و عمیق‌تر باید ساخته شود که معمولاً برای استخرهای خانگی مناسب نیستند.

علاوه بر این موارد می‌توان بسیاری از استخرهای خانگی را می‌توان به صورت ترکیبی طراحی کرد که هم شامل بخش‌های کم‌عمق و هم عمیق باشد:

• بخش کم‌عمق5 تا 1.2 متر (1.5 تا 4 فوت) برای کودکان و تفریحات کم‌عمق.
• بخش متوسط2 تا 1.5 متر (4 تا 5 فوت) برای شنا و تفریحات عمومی.
• بخش عمیق8 تا 2.5 متر (6 تا 8 فوت) برای ورزش‌های آبی و غواصی سطحی.

بر این اساس عمدتاً استخرهای خانگی شامل پله‌ها یا سطوح شیب‌داری هستند که به تدریج از بخش کم‌عمق به بخش عمیق منتقل می‌شوند. این طراحی به کاربران امکان می‌دهد که به راحتی وارد استخر شوند و از بخش‌های مختلف آن استفاده کنند. همچنین برای ایمنی بیشتر، علامت‌گذاری عمق در بخش‌های مختلف استخر ضروری است تا کاربران بدانند در کدام قسمت از استخر قرار دارند.

علاوه بر این موسسه استانداردهای ملی آمریکا AMERICAN NATIONAL STANDARDS INSTITUTE که به اختصار ANSI شناخته می‌شود. این موسسه در واقع یک سازمان خصوصی است که بر توسعه استانداردهای توافقی نظارت می‌کند؛ که بر اساس این سازمان عمق استاندارد برای استخر خانگی به شرح زیر است:

بیشترین عمق استخرهای خانگی بر اساس استاندارد ANSI حدود 8 فوت یا 2.5 متر است. البته در صورت نصب دایو (سکو پرش) این عمق حدود 3.5 متر بیشتر می‌شود. چنانچه شما شنا بلد نیستید و نجات غریق هم ندارید عمق استخر نباید بیشتر از 1.4 متر باشد.

همچنین برای استخرهای خانگی که در باغ یا ویلای شخصی ساخته می‌شوند استاندارد ANSI ابعاد 4×6 و 8×4 و برای ویلاهای بزرگ‌تر ابعاد 4×10 را نیز بیان کرده که در نشریه‌های مربوط به ضوابط طراحی استخرهای مسکونی و مقررات ملی ساختمان نیز ذکر منتشر شده است.

اگر استخر شما صرفاً برای تفریح ساخته شده و مناسب شیرجه نیست عمق آن باید بین 1.4 تا 2.5 متر باشد. این استخرها، که اغلب در داخل ساختمان‌های مسکونی قرار دارند، معمولاً به تخته دایو و سکوی پرش مجهز نیستند. هدف اصلی این استخرها بیشتر تفریح، آب‌درمانی و شنا غیرمسابقه‌ای است. به همین دلیل، عمق این استخرها معمولاً بین 120 تا 160 سانتی‌متر است که برای این فعالیت‌ها مناسب است.

در مقابل، استخرهایی که برای غواصی طراحی می‌شوند، باید حداقل عمق 9 فوت یا 280 سانتی‌متر داشته باشند تا ایمنی لازم برای شیرجه‌زدن را فراهم کنند. این ابعاد حداقل اندازه‌های مجاز مطابق با استاندارد های موسسه ANSI  برای چنین استخرهایی هستند و رعایت آن‌ها برای جلوگیری از آسیب‌های احتمالی ضروری است.

با تمام این تفاسیر می‌توان عمق استاندارد برای استخر خانگی را بر اساس نوع کاربری ‌آنها در جدول زیر به صورت مختصر بیان کرد:

جدول عمق ( ارتفاع) متوسط انواع استخرها

چند نکته در خصوص ضوابط طراحی استخر خانگی

با وجود دانستن عمق استاندارد برای استخر خانگی اما به طور کلی ضوابطی نیز برای طراحی استخر باید در نظر گرفته شود که اطلاع از آنها برای داشتن استخر خانگی بسیار مهم است.

اولین نکته‌ای که در احداث استخر باید مد نظر قرار گیرد، انتخاب محل مناسب برای ساخت آن است. این انتخاب باید با توجه به سیستم‌های لوله‌کشی، کابل‌های برق و شرایط و قوانین شهرداری محل، همچنین استانداردهای جهانی انجام شود، زیرا همه این عوامل می‌توانند بر تعیین ابعاد و عمق استخر خانگی تأثیر بگذارند.

برای استخرهای خانگی که در فضای باز ساخته می‌شوند، باید محافظی در برابر باد در نظر گرفته شود. همچنین، برای جلوگیری از ورود گیاهان و شاخ و برگ آنها به آب و سایه‌ انداختن درختان بر روی استخر، باید فاصله مناسبی بین استخر و باغچه، درختان و گیاهان رعایت شود. رشد ریشه درختان نیز می‌تواند به سازه‌های استخر آسیب برساند؛ بنابراین، حفظ فاصله استاندارد با درختان موجود در حیاط خانه یا ویلا ضروری است. نصب سایه‌بان برای استخرهای روباز نیز توصیه می‌شود تا با جلوگیری از تبخیر آب به علت تابش نور آفتاب، در مصرف انرژی صرفه‌جویی شود.

علاوه بر این، باید فضایی برای عبور و مرور افراد در اطراف استخر در نظر گرفته شود که حداقل 2.5 متر باشد. برای رعایت نکات ایمنی و ایمنی کودکان، پیشنهاد می‌شود استخر را در جایی بسازید که از درون خانه یا آشپزخانه دیده شود تا در صورت بروز هرگونه اتفاق هنگام شنا کردن کودکان و… سایر افراد بتوانند به سرعت از آن مطلع شوند. هرچند استفاده از روکش‌های مقاوم نیز می‌تواند از بروز این حوادث جلوگیری نماید.

در نهایت می‌توان گفت میانگین عمق استاندارد استخر خانگی حدوداً یک متر است؛ به بیان دیگر، حداقل عمق استاندارد برای استخر باید به شکلی باشد که آب تا زیر چانه‌ی افراد بزرگسال را در برگیرد. حداکثر عمق نیز ۲ متر است که البته در صورت استفاده‌ی حرفه‌ای از استخر، می‌توان عمق آن را تا ۶ متر نیز افزایش داد.